Nastavna priprema: POVIJESNI RAZVOJ ŠTAMPE U BiH

 PISMENA PRIPREMA ZA NASTAVNI SAT

Školska godina:          Razred:  Datum:

Predmet: Bosanski, hrvatski i srpski jezik i književnost

Nastavna oblast/tema: Medijska kultura

Nastavna jedinica: Povijesni razvoj štampe u BiH

Ciljevi časa: a) ODGOJNI (vaspitni)............................................................................

                             ..............................................................................................................

                         b) OBRAZOVNI.......................................................................................

                             ..............................................................................................................

Struktura    1. Uvodni čas  2. Čas upoznavanja sa novom građom

 Tip časa      3. Čas uvježbavanja i primjene stečenog znanja

                      4. Čas utvrđivanja, ponavljanja i ocjenjivanja

                      5. Kombinovani čas

Oblici nastavnog rada:  1. Frontalni oblik rada  2. Grupni oblik rada

                                             3. Rad u parovima  4. Individualni oblik rada

Nastavni objekti,  1. Nastavni objekti ..................  2. Nastavna sredstva ................

sredstva i pomagala    3. Nastavna pomagala ............. 4. Literatura ...............................

Nastavne metode: 1. Metode zasnovane na posmatranju (pokazivanje)

                                    2. Metode zasnovane na praktičnim časovima učenika

                                    3. Metode zasnovane na riječima : monološke

                                                                                         dijaloške

                                                                                      rad sa knjigom

SADRŽAJ I ARTIKULACIJA NASTAVNOG SATA

UVODNI DIO (7min.)

1. Da li neko zna od koje riječi je nastao naziv ŠTAMPA? (ŠTAMPA je riječ italijanskog porijekla – tuđica, romanizam: ital. Stampa – tisak, otisak, tiskane stvari (tisak – hrvatski naziv za štampu.)

2. Šta sve spada u štampu? (Dnevni, sedmični listovi, časopisi i sl.)

3. Koje dnevne listove vi poznajete? (Dnevni avaz, Oslobođenje, Jutarnje novine, San...)

4. Da li neke od njih čitate?

5. Kako se još nazivaju dnevni, sedmični lisovi? (Novine.)

GLAVNI DIO: (30 min.)

PRVI BOSANSKI ČASOPIS JE BOSANSKI PRIJATELJ: POKRENUO GA JE IVAN FRANO JUKIĆ 1850. GODINE. POSEBNA PAŽNJA SE POSVEĆIVALA BOSANSKOJ KNJIŽEVNOSTI.

6. Da li neko zna kada i gdje je osnovana prva štamparija u BiH? (Početak štamparstva u BiH veže se za godinu 1529. i za grad Goražde. Osnivač ove štamparije bio je Božidar Goraždanin. On je uputio braću Teodora i Đurđa Ljubovića u Veneciju da izuče štamparsku vještinu i nabave štampariju. Braća su u Veneciji 1527. godine  štampali PRVU BOSANSKU KNJIGU:  Služabnik. Poslije je štamparija dopremljena u Gorađde i radila je 15 godina. Godine 1544. štamparija je iz BiH premještena u Rumuniju.

Za ponovnu obnovu štamparije u Bih zaslužan je Ivan Frano Jukić 1884. godine (337 godina kasnije) koji šalje svog rođaka Antu Kaića i Fojničanina Glavadanovića u Zagreb da u štampariji Ljudevita Gaja izuče štamparski zanat. Međutim,  tada nije došlo do otvaranja štamparije jer je visoka porta nije odobrila. Anto Jukić je drugi pokušaj napravio i taj je bio odbijen.

Danas je, međutim, uvriježeno mišljenje da je štamparija iz 1866. u Sarajevu, zapravo prva štamparija u BiH. Nije prva, ali jest najpoznatija. Otvorena je na inicijativu bosanskog vladara Topal Šerif Osman-paše koji je osnivao škole i brinuo se za prosvijećenost omladine. On je 1865. pozvao zemunskog štampara Ignjata Soprona da u Sarajevu osnuje štampariju. Štamparija je bila opremljena ćiriličkim, latiničnim, grčkim i turskim slovima. Nakon toga su osnovane i štamparija u Mostaru koja je postojala do 1866., a potom i druga, također u Mostaru. Dolaskom austrougarske vlasti štamparija se ukida. U sarajevskoj štampariji tzv. Sopronova štamparija dolazi do razvoja bosanske štampe: Bosanski prijatelj, Bosanski vjestnik, Bosna, Sarajevski cvjetnik, a u mostarskoj štampariji list Neretva.

BOSANSKI VJESTNIK – dopisnici iz Sarajeva, Beograda, Zemuna, Tešnja, Bihaća, Mostara, Dubrovnika. Članci iz kulture, prosvjete, ekonomije. Uređivao Ignjat Sopron.

BOSNA – kratke i nepotpune vijesti.

SARAJEVSKI CVJETNIK – štampan je u početku  na žutom papiru, na narodnom jeziku: o bolestima i liječenju, savjeti zemljoradnicima, školstvo i prosvjećivanje bili su na vrhu zanimanja ovog lista.

ZAVRŠNI DIO (8 min.)

Ponoviti najvažnije

DOMAĆI I SAMOSTALNI RADOVI UČENIKA: